Resource
19/02/2021
online & Brussel (BE)
Resource is een site-specifieke interventie die deel uitmaakt van de Present reeks waarin minimale interventies complexere vragen stellen over hoe publieke ruimte openbaar, aanwezig en actief kan blijven. Zowel in tijden wanneer de publieke infrastructuur zoals theaters, concertzalen, musea, religieuze gebouwen, … ons activeren om ons in de wereld te begeven, om er over te spreken en die wereld te herdenken, als in tijden waarin deze ontmoetingsplaatsen weinig tot niet toegankelijk zijn. Deze publieke ruimtes van collectieve beweging zijn essentieel in de manier waarop we omgaan met onszelf, anderen en de gemeenschap waar we samen vorm aan geven. Deze ruimtes opnieuw innemen en gebruiken is wat gebeurt in de aanmoedigende interventie die Resource is.
De kleine poëtische actie vindt plaats aan de Sint-Anna bron in Laken, een oude en symbolische site waar we een fontein terugvinden, toegankelijk gemaakt via trappen die naar een lager gelegen, intiem terras leiden met rondomrond stenen zitplaatsen. Aan het water in de bron werden vroeger geneeskrachtige eigenschappen toegeschreven die weldadig zouden zijn voor de ogen, en krampen en koorts zouden genezen. De zitplaatsen rond de bron biedt plaats aan ongeveer dertig personen, verdeeld over twee lagen van stenen zitbanken. Zo ontstaat een klein openlucht amfitheater, haast begraven in het omliggende park. De structuur werd lager dan de begane grond ingebouwd en wakkert een nederige houding tegenover de wereld aan.
Aan de hand van een gewillige en verwelkomende arena toont de Sint-Anna bron voortdurend haar ongebruikt potentieel. Om elkaar opnieuw te begrijpen en in dialoog te treden, kan je je terugtrekken in de beschutte omstandigheden van dit grotachtig forum. Om niet boven de opinie van een ander uit te torenen, om niet op de wereld neer te kijken vanuit een hoger perspectief, maar om in tegendeel positie in te nemen op de begane grond en op zoek te gaan naar wat er onder ligt, wat groeit in de onderlagen. Het woud groeit niet door enkel de grootste boom te voeden. Een maatschappij als permacultuur vooronderstelt co-existerende posities.
Het werk gebruikt het water van de bron om het vuil, de natuurlijke mossen en de uitlaatgassen op de muren te verwijderen, en laat een boodschap na. Het proces beschadigt de muur niet, het is een eenvoudige reiniging. Na verloop van tijd zal het oppervlak terugkeren naar haar oorspronkelijke staat.
Een beknopte zin reflecteert over de site zelf en de staat van de gemeenschap die haar omringt. De gedistilleerde woorden in de arena sporen aan tot dialoog - gericht aan de lokale gemeenschap of toevallige passanten. Het is een uitnodiging die weliswaar democratisch is in haar roep tot actie - het kan beslist worden genegeerd. De niet-bestaande dialogen worden op die manier niet versterkt, er is geen echo in dit verbeeld parlement - de anders typische gastheer voor een verzameling aan stemmen -, tekenend voor de niet-beëindigde en kwetsbare menselijke taak om in dialoog te treden.
Dramaturge Elisa Demarré schreef een tekst die in dialoog gaat met dit werk.
Lager dan waar ik was
Zag ik helder - zoals voorheen
De woorden van een ander
Ik daalde af in een onder
Een dieper
In de bron van de moeder van de moeder
Het is hier waar verlossing opwelt uit de grond
Het is hier waar de overgave wacht
En het helen plaats neemt
in het nederig en welwillend hart
De fundamenten waarop we onszelf bouwden zijn versleten
Ze ontrafelen in eilanden van ongeloof
We zijn Souverein, Gered en Apart
Gedefinieerd door wat we afwijzen
Zonder ruimte voor omarming - Weet je wel wat je echt verlangt?
Beschut door deze omgekeerde toren
Kan ik aan de blik van een ander niet ontsnappen
Kan ik niet anders dan onze overlapping voelen,
de rommelige grenzen van onze opinies en misbegrijpen
De manier waarop mijn ja en jouw nee slechts reflecties zijn van onze gedempte twijfels en wensen,
hoe het wit en het zwart verbrijzeld raakt in een myriade van grijzen
De manier waarop onze woorden zoveel van wat we zijn trachten vast te houden,
Hoe ze proberen onze persoonlijke waarheden te bereiken, maar er nooit in slagen
Hoe kan het ook, de ontbrekende woorden zijn steeds de luidste
We spelen elk onze rol op het publieke podium
Elk op zijn beurt zoeken we het licht,
soms zeggen we onze tekst vanuit de luwte
Maar luider, zodat je het toch zou horen
We zoeken hoe ons te verkleden en te gedragen en
sporen de dialogen op die van de omringende muren ketsen
Ik hoor mezelf onrechtstreeks,
Soms hoor ik jou ook en voel ik hoe onze woorden en zichtlijnen elkaar ontmoeten in knetterende ontstekingen
Hier ligt de bron van genezing, waar het water haar weg zoekt - bruisend
Van de hoog oprijzende bomen doorheen de graven van de doden naar de stad van de levenden
Het water heeft al een volle cyclus afgelegd
Nog voor we begrijpen waar wij erin passen - als we het ooit al zouden vatten -
De kleinste schakel die ons verbindt met alles wat ons omgeeft
En ik, lager dan waar ik voorheen was
Zie helder - nogmaals
Hoe de woorden van een ander opvallen
Als ik lager val, en zit
Als we samenkomen en ons laten lessen
Door het water van een tijdloos getij
Elisa Demarré
CREDITS
concept: Kevin Trappeniers
dramaturgie: Elisa Demarré
fotografie: Boris Kuijpers
productie: Stray Light vzw
in samenwerking met: C-TAKT
met de steun van: Vlaamse Overheid
PARTNERS